Test Dell Precision M6600
Dell Precision M6600 imponuje solidnością i wydajnością. Osiągi modelu z czterordzeniowym procesorem Intela i kartą grafiki Quadro 4000M są na tyle dobre, że nie tylko może się wywiązywać ze swej zasadniczej roli mobilnej stacji roboczej, ale też może z powodzeniem służyć do gier komputerowych. Opcje konfiguracji są liczne i różnorodne, a na testy trafił egzemplarz z bardzo bogatym wyposażeniem, z matrycą Full HD i dyskiem SSD.
Obudowa
Obudowa Precisiona M6600 różni się od tej w mniejszym modelu M4600 jedynie pod względem wymiarów oraz wagi. Ciemnobrązowy kolor, metalowe wykończenia oraz kanciaste brzegi pozostały na tyle podobne, aby oba komputery można było ze sobą pomylić. Precision M6600 waży o jakieś 600 g więcej i jest też o około 4 cm szerszy. Ponieważ jednak wysokość komputera praktycznie się nie różni, toporna jednostka zasadnicza wydaje się nieco cieńsza w porównaniu do modelu 15-calowego. Do całkowitej masy komputera wynoszącej prawie 3,8 kg należy doliczyć ponad 1 kg - tyle bowiem waży 240-watowy zasilacz. Precision M6600 nie jest zatem najwygodniejszym notebookiem do noszenia go ze sobą przez cały czas, ale z pewnością da się go przetransportować z punktu A do punktu B.
Dostępu do podzespołów komputera strzeże duża pokrywa serwisowa. Nie zastosowano kieszeni modułowej, która umożliwiałaby szybkie zastąpienie napędu optycznego innym podzespołem.
Kiedy akumulator nie jest doczepiony do laptopa, obudowa przechyla się do przodu i w prawo, ponieważ brakuje wtedy umocowanej na jego spodzie jednej z gumowych nóżek.
Do sztywności testowanego egzemplarza można było mieć tylko niewielkie zastrzeżenia. Pokrywę ekranu dało się wygiąć nieco bardziej, niż w M4600, a to ze względu na jej większą powierzchnię. Delikatne skrzypienie towarzyszyło naciskaniu obszaru na lewo od przycisku zasilania. Poza drobną gafą w spasowaniu klapy komputera (w jednym miejscu odstęp pomiędzy elementami był minimalnie większy, niż powinien), jakość wykonania omawianego laptopa stoi na wyjątkowo wysokim poziomie.
Zasób portów peryferyjnych przedstawia się prawie identycznie, jak w przypadku modelu M4600; z jedną małą różnicą - zamiast 4-stykowego portu FireWire 400 (IEEE 1394) Dell Precision M6600 otrzymał 6-stykową wersję tego interfejsu. Jej zaletą nie jest jednak szybszy transfer. W praktyce pozwala ona na zasilanie przenośnego dysku pod FireWire z tego samego kabla, bez konieczności podłączania go w tym celu jeszcze do portu USB.
Osprzęt
Klawiatura wygląda tak samo, jak ta użyta w modelu Precision M4600, tyle że w M6600 ugina się ona trochę na całym obszarze. W dłuższej perspektywie czasu właściwość ta może zniechęcić wymagających użytkowników, którzy nie będą w stanie wystarczająco dokładnie wyczuć pracy klawiszy. Pod tym względem znacznie lepiej wypadła klawiatura MacBooka Pro 17. Klawiatura M6600 oferuje średni skok i cichą pracę. Wydzielony blok numeryczny ułatwia wprowadzanie dłuższych wartości liczbowych, a istotne funkcje uruchamia się za pomocą kombinacji z klawiszem FN.
Gładzik, manipulator Track Stick oraz ich przyciski funkcjonują poprawnie i są łatwe w obsłudze. Są to te same urządzenia wskazujące, w które jest wyposażony model Precision M4600.
Obraz
Standardowy wyświetlacz dostępny w podstawowym modelu omawianego laptopa posiada rozdzielczość 1600x900 pikseli (106 dpi). Egzemplarz testowy został zaś wyposażony w matrycę o rozdzielczości 1920x1080 pikseli (127 dpi). Dzięki niej użytkownik ma do wykorzystania naprawdę spory obszar roboczy na ekranie o przekątnej 17,3". Lepsze warunki do pracy mogą zagwarantować notebooki z wyświetlaczami 1920x1200 o proporcjach ekranu 16:10, które znikają jednak z rynku. Wszystkie czcionki oraz ikony powinny wydać się dla większości użytkowników wystarczająco duże z domyślnym ustawieniem rozmiaru na 100%. W przeciwnym razie można go dostosować do indywidualnych potrzeb w ustawieniach systemowych ekranu.
Pomiary jasności obrazu matrycy podświetlanej diodami LED wykazały wartości od 268 do 309 cd/m². Średnia luminacja wyliczona na podstawie wyników z dziewięciu punktów pomiarów wyniosła 291 cd/m². Jasność obrazu można regulować w 15 poziomach, od 21 do 301 cd/m² (oba odczyty ze środka ekranu). Matowa powierzchnia ekranu rozwiązuje problem refleksów, a w dodatku pozwala pracować na jednym z ergonomicznych ustawień jasności w pomieszczeniach zamkniętych. Pomiar luminancji dla poziomu 4. wyniósł 102 cd/m², dla poziomu 5. było to 123 cd/m², dla 6. - 144 cd/m² oraz 164 cd/m² dla 7.
| |||||||||||||||||||||||||
rozświetlenie: 87 %
na akumulatorze: 301 cd/m²
kontrast: 912:1 (czerń: 0.33 cd/m²)63% AdobeRGB 1998 (Argyll 2.2.0 3D)
85.8% sRGB (Argyll 2.2.0 3D)
62.4% Display P3 (Argyll 2.2.0 3D)
Średnia luminacja wynosząca 291 cd/m² sprawia, że wyświetlacz nadaje się także do pracy na dworze. W większości sytuacji podświetlenie jest na tyle intensywne, aby w trakcie dnia zapewnić użytkownikowi swobodne odczytywanie treści i oglądanie zdjęć. Problemów może przysporzyć jedynie światło padające bezpośrednio na ekran. W takim przypadku należy ustawić się z laptopem tak, aby słońce nie świeciło prosto na ekran.
Uwagę zwraca również wyjątkowo wysoki kontrast, którego proporcja wynosi 912:1. Zdjęcia i filmy są dzięki temu znacznie bardziej wyraziste. Czerń jest naprawdę ciemna, a tekst jest dużo wyraźniejszy podczas wyświetlania go np. na białym tle.
Paleta barw nie okazała się idealnie zgodna z przestrzenią sRGB. Co prawda liczba odwzorowywanych kolorów w stanie fabrycznym to około 94% kolorów sRGB, ich odsetek zawierający się w przestrzeni sRGB to już poniżej 90% (część z nich wykracza poza przestrzeń referencyjną). Za dużo jest odcieni żółci i pomarańczy, a nieco za mało odcieni kolorów zielonego, niebieskiego, czerwonego i fioletu.
Po przeprowadzeniu kalibracji w kierunku przestrzeni sRGB, gammy 2,2, przy temperaturze kolorów 6500 K i luminancji 120 cd/m², uzyskano 95% pokrycia przestrzeni sRGB. Oznacza to, że matryca ta nadaje się do obróbki zdjęć pod warunkiem zaakceptowanie tej niewielkiej różnicy oraz przeprowadzenia kalibracji sprzętowej. Odwzorowanie barw jest lepsze, niż w standardowej matrycy laptopowej, ale daleko mu do bogactwa kolorów matryc z podświetleniem RGB LED.
Ekrany montowane w większości laptopów są bardzo podatne na odchylenia względem pozycji centralnej. W efekcie pogorszeniu ulega jakość wyświetlanego obrazu, co w przypadku testowanego modelu laptopa następowało zauważalnie później i nie w tak wielkim stopniu. Przy bardzo mocnym odchyleniu na boki można było zauważyć lekkie przebarwienia na kolor żółty. Skrajne odchylenia w płaszczyźnie pionowej skutkowały zaś typową inwersją oraz zanikaniem kolorów. Oba te procesy występowały jednak w mniejszym stopniu, niż u konkurencji. Lepszych wyników na tym polu można oczekiwać od matryc typu IPS, które charakteryzują się posiadaniem wyjątkowo szerokich kątów widzenia.
Podobnie jak w M4600, w omawianym modelu komputera nie można było ustawić rozdzielczości pośrednich z przedziału między 1920x1080 a 1280x1024 pikseli, czyli np. 1366x768 lub 1600x900 pikseli.
Osiągi
W testowanej konfiguracji omawianego laptopa zastosowano procesor Intel Core i7-2920XM, 8 GB pamięci RAM, kartę graficzną Nvidia Quadro 4000M (2 GB pamięci własnej GDDR5) oraz dysk SSD o pojemności 256 GB. Rozmiar pamięci RAM można rozszerzyć do 32 GB. Komputer został w tym celu wyposażony w cztery gniazda RAM, podobnie zresztą jak model M4600. W egzemplarzu, który trafił na testy, pamięć zamontowano w postaci dwóch modułów.
Tak jak można się było spodziewać, zainstalowana jednostka CPU oferuje najwyższą wydajność. Pod kątem aplikacji jednowątkowych wyraźnym udogodnieniem jest tutaj obecność Turbo Boost (podnosi taktowanie z 2,5 do 3,5 GHz). Hyper-Threading oznacza z kolei możliwość obliczania do ośmiu wątków jednocześnie. Technologie te są w stanie zagwarantować optymalną wydajność niezależnie od sytuacji. Procesor potrzebował 580 s do obliczenia próbki 32M w jednowątkowym teście Super Pi oraz 264 s do ukończenia wielowątkowego testu wPrime 1024M. W 64-bitowym teście Cinebench R11.5 uzyskał 6,2 pkt.
Wydajność CPU kształtuje się w zasadzie na tym samym poziomie, co w Precisionie M4600. Duża różnica jest natomiast w sferze graficznej, z uwagi na zastosowanie w M6600 karty Nvidia Quadro 4000M. Przydatny okazuje się zintegrowany w procesorze układ Intel HD Graphics 3000, który z pomocą technologii Nvidia Optimus pozwala zoptymalizować wydajność graficzną komputera w zależności od potrzeb (maksymalizacja osiągów lub dłuższy czas pracy na akumulatorze). Użytkownik może zmieniać aktywny układ odpowiadający za przetwarzanie grafiki w sposób manualny, albo zezwolić na automatyczne przełączanie ustawień.
Precision M6600 z kartą graficzną Nvidia Quadro 4000M zdobył 10722 pkt. w teście 3D Mark Vantage. Rezultat testu Unigine Heaven Benchmark to 31,4 kl/s. W zależności od testu omawiana karta notuje więc o połowę (3DMark Vantage) lub ponad dwukrotnie (Heaven Benchmark) lepsze wyniki, niż Nvidia Quadro 2000M w modelu Precision M4600 (odpowiednio 6659 pkt. i 14,1 kl/s). W przypadku omawianego M6600 zaobserwowano jednak throttling karty Nvidia Quadro 4000M, który występował podczas pracy na zasilaniu akumulatorowym. W efekcie jej wydajność mocno spadła (np. do 1441 pkt. w 3DMark Vantage).
Recenzowany laptop trafił na testy z zainstalowanym sterownikiem ISV w wersji 8.17.12.7605, która w momencie powstawania oryginalnego tekstu była jeszcze niedostępna na oficjalnej stronie producenta. Komputer został więc przetestowany również ze sterownikami, które można było wtedy pobrać (ISV 8.17.12.7519 oraz standardowymi 6.14.12.6883), co umożliwiło sprawdzenie jego wydajności pod kątem aplikacji CAD na różnych wersjach sterowników. Benchmark SPECviewperf 11 nie wykazał jednak różnic, które wybiegałyby poza dopuszczalny margines błędu. Uwagę zwrócił jedynie spadek wydajności o 2/3, który zaobserwowano w teście Lightwave na standardowym sterowniku urządzenia (z 42 do 14 kl/s).
[Obecnie są także dostępne sterowniki wydajnościowe 3ds Max oraz AutoCAD dla karty Nvidia Quadro 4000M; w momencie tworzenia niniejszej recenzji sytuacja wyglądała inaczej - przyp. tłum.]
W porównaniu do Quadro 1000M układ Nvidia Quadro 4000M uzyskał o 100% lepsze wyniki w niektórych testach składowych SPECviewperf 11 (Catia, Teamcenter, SNX). Mniejsze różnice występowały natomiast w testach Lightwave, Maya oraz Pro Engineer. Różnice w porównaniu z Quadro 5010M, które potrafiły być znaczące raz w jedną, raz w drugą stronę, są zapewne skutkiem wykorzystania różnych sterowników.
Do konwersji wideo można wykorzystać trzy różne technologie: Intel Quick Sync, Nvidia CUDA lub tradycyjnie sam układ CPU. Testy zostały przeprowadzone przy użyciu aplikacji Cyberlink MediaEspresso, która wspiera wszystkie trzy metody konwersji. Zadanie polegało na przekonwertowaniu filmu Seven [Siedem - przyp. tłum.] do formatu kompatybilnego z iPhone'em.
Najszybszą opcją okazało się wykorzystanie technologii Quick Sync, która do ukończenia zadania potrzebowała 3:18 min., a odbyło się to przy najmniejszym poborze mocy (90 W) oraz najniższym użyciu procesora (18%). Technologia Quick Sync wymaga aktywowania zintegrowanego układu graficznego HD Graphics 3000 oraz posiadania zainstalowanych sterowników do niego. Konwersja tego samego filmu przy użyciu CPU zaowocowała zwiększeniem poboru mocy do ponad 100 W, a także wydłużeniem trwania całej czynności do 7:58 min. oraz obciążeniem procesora w 88%. Rozwiązanie Nvidia CUDA okazało się najwolniejsze (9:27 min.), z tym że przy podobnym poborze mocy (około 100 W) użycie procesora było dużo mniejsze (nie przekroczyło 34%).
| 3DMark 06 Standard Score | 17727 pkt. | |
| 3DMark Vantage P Result | 10722 pkt. | |
| 3DMark 11 Performance | 2440 pkt. | |
Pomoc | ||
| PCMark Vantage Result | 15591 pkt. | |
| PCMark 7 Score | 4539 pkt. | |
Pomoc | ||
| Dell Precision M6600 Quadro 4000M, 2920XM, Samsung SSD 810 Series | SCHENKER XIRIOS W710 Quadro 5010M, X5670, 2x OCZ Vertex 3 VTX3-25SAT3-120G (RAID 0) | Lenovo ThinkPad W520 Quadro 2000M, 2820QM, Seagate Momentus 7200.4 ST9500420AS | Dell Precision M4600 Quadro 2000M, 2920XM, Lite-On LAT-256M2S | Fujitsu Celsius H710 WXP11DE Quadro 1000M, 2820QM, Toshiba THNSFC256GBSJ | |
|---|---|---|---|---|---|
| SPECviewperf 11 | 9% | -18% | -17% | -40% | |
| 1920x1080 Siemens NX | 26.38 | 34.9 32% | 19.28 -27% | 19.32 -27% | 13.3 -50% |
| 1920x1080 Tcvis | 29.22 | 37.6 29% | 22.13 -24% | 22.52 -23% | 16.17 -45% |
| 1920x1080 SolidWorks | 39.13 | 37.93 -3% | 32.8 -16% | 33.4 -15% | 25 -36% |
| 1920x1080 Pro/ENGINEER | 10.59 | 7.99 -25% | 9.45 -11% | 9.83 -7% | 8.32 -21% |
| 1920x1080 Maya | 51.4 | 53.6 4% | 45.28 -12% | 45.96 -11% | 33.48 -35% |
| 1920x1080 Lightwave | 42.12 | 40.01 -5% | 40.8 -3% | 42.93 2% | 35.99 -15% |
| 1920x1080 Ensight | 24.89 | 36.73 48% | 17.84 -28% | 17.96 -28% | 11.19 -55% |
| 1920x1080 Catia | 36.53 | 33.89 -7% | 27.08 -26% | 27.69 -24% | 15.04 -59% |
Testowany egzemplarz był wyposażony w dysk SSD Samsunga (SSD PM810) o pojemności 256 GB. Zarówno transfer, jak i czas dostępu okazały się bardzo dobre, a ich wartości wielokrotnie przewyższyły osiągi konwencjonalnych dysków twardych. Z drugiej strony, wadą dysków SSD jest wysoki koszt ich zakupu oraz relatywnie mała pojemność w stosunku do ich ceny. Precision oferuje jednak wiele dodatkowych opcji, które umożliwiają użytkownikowi dostosowanie wszystkiego pod siebie - w komputerze można m.in. zamontować dwa dyski 2,5" oraz SSD pod interfejs mSATA.
Testy gier
Omawiany Dell Precision M6600 charakteryzuje się w zasadzie tą samą wydajnością, co komputery wyposażone w karty Nvidia GeForce GTX 570M. Podczas testów można było grać bez problemów we wszystkie gry na wysokich ustawieniach detali w natywnej rozdzielczości. Jedynie gry o najwyższych wymaganiach (np. Metro 2033) wymagały czasami korekty ustawień w aspekcie jakości wyświetlanej grafiki. Użytkownik posiada jednak ograniczone pole manewru na polu zmiany rozdzielczości. Następną w kolejności rozdzielczością, jaką można ustawić na ekranie laptopa, jest bowiem 1280x1024 pikseli (testy w rozdzielczości 1366x768 zostały wykonane na monitorze zewnętrznym).
| low | med. | high | ultra | |
|---|---|---|---|---|
| Racedriver: GRID (2008) | 188 | 148 | 117 | |
| Sims 3 (2009) | 279 | 165 | 79 | |
| Anno 1404 (2009) | 173 | 62 | ||
| StarCraft 2 (2010) | 180 | 112 | 79 | 71 |
Wpływ na otoczenie
Hałas
Jedną z największych zalet stacji roboczych spod znaku Precision z układami Nvidia Optimus jest niezwykle niski poziom hałasu, który zaobserwowano również na przykładzie omawianego modelu z ekranem 17-calowym. Większość mniej skomplikowanych czynności biurowych czy po prostu tych związanych z surfowaniem w sieci, wideorozmowami lub prostą obróbką zdjęć można wykonywać niemalże bezgłośnie z racji obecności dysku SSD, a także ze względu na układ chłodzenia, który w takich warunkach pozostaje bezczynny. Jedyne, co można wtedy usłyszeć (o ile w otoczeniu panuje cisza), to ciche piszczenie elektroniki dysku.
Wentylatory włączają się w przypadku większego obciążenia podzespołów, np. korzystania z większej liczby aplikacji jednocześnie. W następstwie tego użytkownik słyszy cichy szum, który utrzymuje się na poziomie 33,1 dB.
Napęd optyczny jest nieco głośniejszy. Natężenie hałasu o wartości 34,7 dB to jednak nie powód do zmartwień. Szum ten niknie, zagłuszany przez ścieżkę dźwiękową odtwarzanego filmu.
Poziom hałasu, którego należy oczekiwać przy średnim obciążeniu (w rodzaju konwertowania filmu przy użyciu CPU) to 40,5 dB. Kiedy poza procesorem obciążona była też karta grafiki Nvidii, zmierzono maksymalnie 42,3 dB.
Wartości te można sklasyfikować jako bardzo dobre, szczególnie w obliczu uzyskiwanej w tym czasie wydajności. Podczas testów nie stwierdzono żadnych denerwujących dźwięków o wysokiej częstotliwości, których źródłem byłyby wentylatory.
Hałas
| luz |
| 29.6 / 29.6 / 33.1 dB |
| DVD |
| 34.7 / dB |
| obciążenie |
| 40.5 / 42.3 dB |
 | ||
30 dB cichy 40 dB(A) słyszalny 50 dB(A) irytujący |
||
min:  , med:  , max:  Voltcraft sl-320 (odległość 15 cm) | ||
Ciepło
Chłodzenie wewnętrznych podzespołów zapewnia dwusekcyjny układ chłodzenia z dwoma dużymi wentylatorami, których zadaniem jest odprowadzanie nadmiaru ciepła wydzielanego przez CPU oraz GPU.
Maksymalna temperatura, do jakiej potrafiła się nagrzać obudowa komputera w teście skrajnego obciążenia, wyniosła 42,1°C. Jest to naprawdę dobry wynik, i to nie tylko w kategorii mobilnych stacji roboczych. Nie powstydziłoby się go także wiele słabszych notebooków multimedialnych.
Podczas testów nie zaobserwowano problemów z zaniżaniem taktowania podzespołów w następstwie zbyt wysokich temperatur.
(±) The maximum temperature on the upper side is 42.1 °C / 108 F, compared to the average of 38.2 °C / 101 F, ranging from 22.2 to 69.8 °C for the class Workstation.
(±) The bottom heats up to a maximum of 42 °C / 108 F, compared to the average of 41.3 °C / 106 F
(+) The palmrests and touchpad are cooler than skin temperature with a maximum of 27 °C / 80.6 F and are therefore cool to the touch.
(±) The average temperature of the palmrest area of similar devices was 27.8 °C / 82 F (+0.8 °C / 1.4 F).
Głośniki
Wbudowane głośniki oferują przyzwoitą jakość dźwięku, co stanowi miłą odmianę od przyjętego dla laptopów standardu. Są one w stanie odwzorować tony średnie i bas, zostawiając jednocześnie wystarczająco dużo przestrzeni dźwiękowej dla górnego zakresu częstotliwości. Zmieniając ustawienia w korektorze, można uzyskać stosunkowo zróżnicowane oraz wyważone brzmienie.
Wydajność akumulatora
Dell ograniczył wybór akumulatora do dwóch modeli 9-komorowych. Opcja standardowa to akumulator o pojemności 97 Wh, który znalazł się na wyposażeniu testowanego egzemplarza. Alternatywę stanowi zaś akumulator 87 Wh, które jest objęty 3-letnią gwarancją.
W teście czytelnika Battery Eater Precision M6600 wytrzymał na zasilaniu akumulatorowym 11:20 h. Luminancja, która w trakcie trwania testu wynosiła 21 cd/m², wystarczyłaby do czytania nawet w nieoświetlonym pomieszczeniu.
Po włączeniu Wi-Fi, zwiększeniu jasności obrazu do około 200 cd/m² (poziom 9.) i ustawieniu zrównoważonego planu zasilania akumulator rozładował się po upływie 7 h. Tyle trwał test bezprzewodowego korzystania z internetu. Oglądanie filmu z ustawioną maksymalną jasnością ekranu było możliwe przez ponad 5 h. W tym czasie przetwarzaniem obrazu zajmował się zintegrowany układ HD Graphics 3000.
Na czas uzyskany w teście klasycznym Battery Eater miało wpływ ograniczenie taktowania karty grafiki Nvidii do 162 MHz przy zasilaniu z akumulatora. M6600 pracował pod obciążeniem 1:04 h, choć, biorąc pod uwagę moc podzespołów, powinien spasować przed upływem pół godziny.
| wyłączony / stan wstrzymania | 0.7 / 1.1 W |
| luz | 9.4 / 18 / 19.8 W |
| obciążenie |
138 / 186 W |
   
| |
Legenda:
min: ,
med: ,
max: Voltcraft VC 940 | |
Podsumowanie
Podstawowymi zaletami mobilnej stacji roboczej Precision M6600 są wydajność, ogólna jakość wykonania a także doskonałe wyposażenie w złącza. Cechy te udało się zapewnić bez większych niedogodności dla użytkownika. Mankamenty, z którymi trzeba się liczyć, to uginająca się klawiatura, brak modułowej kieszeni napędu optycznego oraz ograniczona wydajność podczas pracy na zasilaniu z akumulatora.
Wyświetlacz Full HD oferuje wysoką jakość i może się podobać pod każdym niemal względem.
Układ chłodzenia, którego praca została zoptymalizowana do wszystkich warunków pracy, jest absolutnie bez zastrzeżeń. Komputer potrafi być cichy i nieco głośniejszy, ale nigdy na tyle, aby mogło to w jakikolwiek sposób przeszkadzać. Co więcej, nie ma to negatywnego wpływu na temperatury obudowy. Dell pokazał, co można osiągnąć poprzez połączenie technologii Nvidia Optimus z umiejętnie zaprojektowanym układem chłodzenia.
M6600 nie grzeszy mobilnością w kontekście swojej ciężkiej oraz mało poręcznej obudowy. Nadrabia to imponującymi czasami pracy na zasilaniu akumulatorowym (w zależności od scenariusza działań 1-11 h), które, mimo potężnej mocy obliczeniowej, można było osiągnąć za sprawą technologii Optimus.
