Test HP Probook 4540s
18/07/2012
W recenzji ProBooka 4540s przybliżyliśmy sylwetkę nowego laptopa biznesowego firmy Hewlett-Packard. Nie sposób było uciec od porównań ze starszym modelem 4530s. W niniejszym artykule omówione zostały zauważone przez recenzenta różnice między nimi. Testowany egzemplarz był wyposażony w procesor Sandy Bridge Intela (Core i3 drugiej generacji) oraz kartę grafiki AMD Radeon HD 7650M.
Obudowa
Na pierwszy rzut oka obudowa HP ProBooka 4540s wygląda identycznie, jak w starszym modelu HP ProBook 4530s. Różnice w konstrukcji między tymi dwoma notebookami nie są jednak tak kosmetyczne, jak mogłoby się wydawać. W nowszym modelu ułatwiono dostęp do podzespołów bazowych (wymiana procesora jest dziecinnie prosta), zwiększono liczbę USB w wersji 3.0 (z jednego do dwóch), nie zwiększając jednak ogólnej liczby tych portów (cztery). Ponadto producent zrezygnował z modemu, co jest naturalną koleją rzeczy, oraz z gniazda ExpressCard, które nadal bywa użyteczne.
Obudowa matrycy zachowała swoje pozytywne aspekty znane z recenzji HP 4530s. Jej powierzchnia pozostała w pełni matowa. Zewnętrzna strona wykonana z aluminium jest dość sztywna, choć silniejszy nacisk na jej powierzchnię może wywołać zakłócenia w wyświetlanym obrazie. Wewnętrzna ramka ekranu sprawdza się dzięki czarnej, matowej powierzchni wyśmienicie (podobnie jak w poprzedniku) - jest odporna na zabrudzenia i zarysowania, nie razi refleksami oraz doskonale wkomponowuje się w kanon obudowy biurowo-biznesowego laptopa.
Zawiasy działają z dobrym, średnim oporem i - podobnie jak w 4530s - pozwalają na maksymalne odchylenie ekranu względem podłoża o kąt 135 stopni.
Jednostka zasadnicza HP 4540s zachowuje przykładną sztywność znaną już z poprzedniego modelu. Nie można też niczego zarzucić jakości spasowania. Minusem pozostaje natomiast mrowiący pulpit. Na plus natomiast muszę zaliczyć poprawiony dostęp do ukrytego pod kratownicą (wystarczy odkręcić trzy śrubki, by ją zdjąć) procesora. Zdjęcie samej pokrywy serwisowej odbywa się podobnie jak w 4530s, tj. przy pomocy dwóch zasuwek odpowiedzialnych także za mocowanie akumulatora.
Warto zwrócić uwagę na masę laptopa. Mimo wyposażenia HP 4540s w niezależną kartę graficzną i mocniejszy (90-watowy) zasilacz masa całości nie uległa większej zmianie.
Rozmieszczenie złączy nie jest optymalne (podobnie jak u poprzednika), a to za sprawą zbytniego obłożenia frontowych fragmentów obu bocznych ścianek. Na lewym boku rozmieszczone zostały: dwa USB 3.0, HDMI, LAN, D-Sub, gniazdo zasilania i blokada linki Kensingtona. Prawą flankę okupują z przodu dwa USB 2.0, za którymi swoje miejsce znalazł napęd optyczny. Dość ciekawie rozmieszczono złącza audio (trafiły na prawą stronę przedniej ścianki); niestety podczas trzymania notebooka na kolanach ich wykorzystanie może być mało komfortowe.
Osprzęt
Zamontowana w HP ProBooku 4540s klawiatura jest dokładnie taka sama jak w modelu 4530s. Jest to solidna biurowa klawiatura wyspowa. Kratka między klawiszami jest wykonana, jak przystało na model biznesowy, z dość odpornego na trudy codziennego użytkowania matowego plastiku. Klawisze, również matowe, są pozbawione profilowania i cechują się raczej dość dużą powierzchnią płytek (niechlubny wyjątek stanowią strzałki góra oraz dół) oraz krótkim, twardym, ale dość wygodnym skokiem. Podparcie klawiatury jest na większości przestrzeni zadowalające; jedyne w okolicy bloku numerycznego można wywołać naciskiem niewielkie ugięcia.
W recenzji HP 4530s nie przywiązywałem wagi do blokad kombinacji trzech klawiszy - w zastosowaniach biurowych jest to nieistotny szczegół. Testowany egzemplarz HP 4540s został jednak wyposażony w przyzwoitą kartę graficzną i z tego powodu warto im się przyjrzeć. Nie działały następujące kombinacje klawiszy naciskanych jednocześnie:
- A+S oraz esc, F5, F6, F7, F8, `, 1, 2, tab, Q, W, caps lock, Z, X;
- A+W oraz Q, S;
- S+D oraz F1 do F8, 2, 3, W, E, X, C;
- W+D oraz E, S;
- strzałki lewo + góra oraz backspace, \, enter, spacja;
- strzałki prawo + dół oraz backspace, \, enter, spacja.
Gładzik również nie został zmieniony względem poprzednika. Miła w dotyku matowa płytka osadzona nieco poniżej linii pulpitu sprawdza się równie dobrze, jak w starszym modelu. Gładzik Synaptics LuxPad V7.5 domyślnie wymaga przewijania przy pomocy dwóch palców, ale istnieje możliwość skonfigurowania go do obsługi klasycznych stref przewijania. Znajdujące się przed płytką dotykową przyciski chodzą z dość krótkim, ale całkiem cichym i przyjaznym dla użytkownika skokiem.
Obraz
Matryca instalowana w HP 4530s (firmy Chimei Innolux, CMO15A1 / N156B6-L0A) była piętą achillesową tego modelu. Testowany egzemplarz HP 4540s został wyposażony w ekran o oznaczeniu LGD02F1, czyli model produkcji firmy LG Display.
Nowy ekran LCD wyświetla obraz ze standardową dla 15-calowych matryc rozdzielczością natywną, tj. 1366 na 768 pikseli. Jego powierzchnia jest matowa. Pod kontrolą nowej karty AMD w żadnym z testowanych obszarów maksymalna luminancja nie spadła poniżej 200 cd/m², co należy uznać za całkiem dobry wynik.
| |||||||||||||||||||||||||
rozświetlenie: 90 %
kontrast: 146:1 (czerń: 1.4 cd/m²)
Zadowalające jest także pokrycie przestrzeni barw. Co prawda brakuje trochę do pełnego pokrycia sRGB, ale wyraźnie widać postęp względem matryc instalowanych w starszych modelach podobnej klasy. 723260 odwzorowywanych na ekranie barw to o 158013 więcej, niż w przypadku matrycy HP 4535s.
Godne wzmianki są także kąty widzenia, które pozwalają dzielić się wyświetlanym obrazem z kilkoma współpracownikami.
Osiągi
HP ProBook 4540s został wyposażony w mobilny chipset HM76 Express. Umożliwia on montowanie procesorów Intel Core 2. i 3. generacji. Egzemplarz dostarczony na nasze testy wyposażono w procesor i3-2370M (należący do 2. generacji), 4 GB pamięci RAM, 320-gigabajtowy dysk twardy oraz niezależną kartę graficzną AMD Radeon HD 7650M.
Procesor i3-2370M to ostatni i najmocniejszy przedstawiciel linii i3 Sandy Bridge. Został wytworzony w procesie technologicznym 32 nm, posiada dwa rdzenie pracujące z częstotliwością taktowania 2400 MHz, dysponuje technologią Hyper-Threading (która pozwala na jednoczesną pracę na 4 wątkach) i 3 MB pamięci podręcznej trzeciego poziomu. Od silniejszych jednostek i5 różni się głównie brakiem technologii Turbo Boost. Od słabszego i3-2350M odróżnia go jedynie o 100 MHz wyższe taktowanie.
Testy syntetyczne i3-2370M nie stanowią zaskoczenia. Cinebench R11.5 64 przyznał omawianemu CPU 2,3 pkt. Dla porównania i3-2350M uzyskuje w tym teście średnio 2,2 pkt., a najsłabszy procesor Core i5 drugiej generacji, i5-2410, osiąga 2,6 pkt.
Oczywiście jak każda nowa jednostka obliczeniowa z serii i3, i3-2370M otrzymał zintegrowany układ graficzny Intel HD Graphics 3000. Wobec obecności niezależnej karty AMD jest on godny wzmianki jedynie ze względu na możliwość przedłużenia czasu pracy na zasilaniu akumulatorowym.
Karta AMD Radeon HD 7650M to typowy przedstawiciel klasy średniej. Posiada 480 procesorów strumieniowych, dysponuje 128-bitową magistralą danych i wspiera DirectX w wersji 11. Niestety w testowanym HP 4540s nie ma możliwości globalnego i sztywnego ustawienia aktywnej karty graficznej, a przypisywanie „dynamiczne" odpowiedniego układu do każdej aplikacji jest nie tylko męczące, ale także nie zawsze skuteczne.
W testach syntetycznych omawiany układ graficzny radzi sobie nie najgorzej. 3DMark Vantage przyznał karcie HD 7650M 3936 pkt.; dla porównania starszy układ HD 6650M legitymuje się wynikiem średnim w wysokości 3414 pkt., a konkurencyjny GF GT 630M osiąga średnio 3869 pkt.
Nowszy 3DMark11 jest nieco mniej łaskawy dla karty zastosowanej w HP 4540s. Wynik dla GPU na poziomie 959 pkt. plasuje Radeona HD 7650M nad Radeonem HD 6630M (887,4 pkt.), ale poniżej Radeona HD 6650M (1006,3 pkt.).
Super PI (mniej=lepiej)
| Super PI | AMD A6-3400M | Intel i3-2310M | Intel i3-2370M | Intel i5-2410M |
|---|---|---|---|---|
| 1M | 35,8 s | 18,3 s | 16,3 s | 14,1 s |
| 2M | 89,2 s | 42,2 s | 37,3 s | 32,4 s |
| 32M | 1944,5 s | 969,2 s | 860,7s | 760,7 s |
wPrime (mniej=lepiej)
| wPrime | AMD A6-3400M | Intel i3-2310M | Intel i3-2370M | Intel i5-2410M |
|---|---|---|---|---|
| 32M | 26,1 s | 26 s | 20,7 s | 19,9 s |
| 1024M | 800,5 s | 807 s | 660,7 s | 623,7 s |
Konwertowanie filmów (mniej=lepiej)
| procesor | Amazing Caves | Dust to Glory |
|---|---|---|
| AMD A6-3400M | 134 s | 259 s |
| AMD A6-3410MX | 117 s | 222 s |
| Intel Core i3-2310M | 105 s | 213 s |
| Intel Core i3-2370M | 101 s | 195 s |
| Intel Core i5-2410M | 88 s | 168 s |
| 3DMark 06 Standard Score | 7913 pkt. | |
| 3DMark Vantage P Result | 4492 pkt. | |
| 3DMark 11 Performance | 1066 pkt. | |
Pomoc | ||
Dysk twardy Hitachi Travelstar Z7K320 (HTS723232A7A364) jest znany z poprzednich recenzji ProBooków. Ma 320 GB pojemności, prędkość obrotowa to 7200 obrotów na minutę, średni czas dostępu w przypadku testowanego egzemplarza to 16,8 ms, a średni odczyt liniowy według HD Tune osiągnął 75,2 MB/s.
Testy gier
Pisząc o wydajności ProBooka 4540s w grach, należy wyraźnie zaznaczyć, że nie jest to model stricte do gier. Wyposażenie tego laptopa w średniej klasy kartę graficzną AMD dość znacząco rozszerza jego możliwości w tej dziedzinie.
Spośród pięciu przetestowanych tytułów każda gra chodziła w pełni płynnie na ustawieniach uznawanych przez nasz serwis za średnie. Ustawienia „wysokie" nie powodowały większej utraty płynności, ale w Anno 2070 i Batman Arkham City średnia liczba klatek spadła poniżej pożądanych 30.
Dynamiczne przydzielanie grafiki może powodować błędy. Na przykład podczas uruchamiania Metro 2033 pojawiła się informacja o wykryciu niewspieranej karty graficznej, która może mieć wpływ na niestabilność rozgrywki. Na szczęście w przypadku omawianej aplikacji przynajmniej na testowanych poziomach nie zauważyłem żadnych problemów.
| low | med. | high | ultra | |
|---|---|---|---|---|
| Metro 2033 (2010) | 78.3 | 43.9 | ||
| Fifa 12 (2011) | 96.9 | 63.9 | 46.8 | |
| Batman: Arkham City (2011) | 45.6 | 34.9 | 26.2 | |
| Anno 2070 (2011) | 66.3 | 33.8 | 24.4 | |
| Dirt Showdown (2012) | 58.8 | 38 | 32.9 |
Wpływ na otoczenie
Hałas
Natężenie hałasu emitowanego podczas pracy jest od dawna największą niedoskonałością ProBooków. Niestety HP 4540s nie został w żaden sposób ulepszony, a jego głośność przy pracy bez obciążenia pozostała na dokładnie takim samym poziomie jak u poprzednika. Obojętnie czy użytkownik będzie czytał dokumenty, przeglądał internet z użyciem Wi-Fi, czy też oglądał film, wentylator zawsze emituje stały szum (jego pomiar w teście bez obciążenia wykazał 33,6 dB).
Niewiele dobrego mogę też napisać o pracy pod obciążeniem. Ciśnienie akustyczne dość szybko przekracza barierę 36 dB, a po obciążeniu karty graficznej AMD podczas grania zbliża się do 40 dB. Maksymalne obciążenie CPU i GPU włącza ostatni bieg wentylatora, podczas używania którego odnotowałem 43,3 dB.
Dość istotną kwestią dla wyczulonego na punkcie nieprzyjemnych dźwięków użytkownika może być także kwestia pisków. Przy dużym obciążeniu z laptopa wydobywają się dźwięki niewpływające na wskazania decybelomierza, ale mające dość nieprzyjemną tonację (dla mnie są one na granicy słyszalności, ale niektórym użytkownikom mogą potencjalnie przeszkadzać).
Hałas
| luz |
| 33.6 / 33.6 / 33.6 dB |
| HDD |
| 33 dB |
| DVD |
| 35.8 / 38 dB |
| obciążenie |
| 39.1 / 43.3 dB |
 | ||
30 dB cichy 40 dB(A) słyszalny 50 dB(A) irytujący |
||
min:  , med:  , max:  (odległość 15 cm) | ||
Ciepło
Dystrybucja ciepła i wydajność układów chłodzenia zawsze była mocną stroną ProBooków. Nowy model 4540s, mimo zastosowania w nim niezależnej karty grafiki i tak naprawdę jednego niewielkiego miedzianego radiatora, radzi sobie z tą kwestią równie dobrze, jak poprzednicy.
Podczas pracy na luzie z użyciem zintegrowanego chipu graficznego Intela temperatury obudowy były dalekie od temperatury ciała użytkownika i korpus laptopa cały czas chłodził nadgarstki.
Przy pracy obciążeniowej z użyciem karty graficznej AMD maksymalna temperatura odnotowana na obudowie osiągnęła 41,3°C w okolicy wylotu powietrza z układu chłodzenia. Jest to wartość dość wysoka, ale została ona odnotowana na dość wąskim fragmencie obudowy, przy wysokiej temperaturze otoczenia (26°C). Większość powierzchni obudowy nawet przy pełnym obciążeniu pozostaje co najwyżej przyjemnie ciepła, a w przypadku używania laptopa w chłodniejszym pomieszczenia może być nawet zupełnie zimna.
(+) The maximum temperature on the upper side is 39.3 °C / 103 F, compared to the average of 34.3 °C / 94 F, ranging from 21.2 to 62.5 °C for the class Office.
(±) The bottom heats up to a maximum of 41.3 °C / 106 F, compared to the average of 36.8 °C / 98 F
(+) In idle usage, the average temperature for the upper side is 29.8 °C / 86 F, compared to the device average of 29.5 °C / 85 F.
(+) The palmrests and touchpad are reaching skin temperature as a maximum (32.7 °C / 90.9 F) and are therefore not hot.
(-) The average temperature of the palmrest area of similar devices was 27.6 °C / 81.7 F (-5.1 °C / -9.2 F).
Głośniki
Układ dźwiękowy jest sygnowany logo SRS Premium Sound. Trzeba jednak pamiętać, iż jest to model biurowy i nie można od niego wymagać zbyt wiele. Niewątpliwym plusem zainstalowanych przetworników jest duża głośność dźwięku, minusem natomiast jest brak wierności odtwarzania niektórych tonów. O ile w pracy biurowej nie będzie miało to większego znaczenia, o tyle w przypadku rozrywki jakość głośników może okazać się niewystarczająca.
Wydajność akumulatora
Testowany egzemplarz HP 4540s został wyposażony w standardowy akumulator o pojemności 47 Wh.
Podczas testu czytelnika do jego rozładowania potrzeba było siedmiu godzin i kwadransa. Test Wi-Fi przeprowadzony wedle nowej, zautomatyzowanej procedury [przyjętej przez centralę Notebookcheck na początku br., a przez nas w połowie br. - przyp. red.] zajął blisko cztery godziny i dwadzieścia pięć minut. Projekcja filmu na zasilaniu z akumulatora zakończyła się po trzech godzinach i dwudziestu pięciu minutach.
Wszystkie powyższe czasy są zbliżone do tych, jakie uzyskałem, testując modelu 4530. Jedyną poważną różnicę można dostrzec w czasie testu obciążeniowego (Batery Eater Classic Test), w którym używana jest niezależna karta graficzna. Skraca ona oczywiście przebiegi na akumulatorze, ale dzięki zwiększonej wydajności graficznej istnieje możliwość wcześniejszego ukończenia wyznaczonego zadania.
| wyłączony / stan wstrzymania | 0 / 0 W |
| luz | 6.4 / 10.6 / 13.7 W |
| obciążenie |
42.7 / 53.7 W |
   
| |
Legenda:
min: ,
med: ,
max: | |
Porównanie zasilaczy i akumulatorów
Podsumowanie
HP ProBook 4540s to całkiem udana hybryda. Z jednej strony zachowany został biurowo-biznesowy charakter obudowy cechującej się dobrym spasowaniem, w większości sztywnymi i w pełni matowymi powierzchniami z poprzedniego modelu. Z drugiej strony dodanie układu graficznego Radeon HD 7650M wprowadza ten laptop do grona komputerów multimedialnych.
Oczywiście nie obyło się bez pewnych rozczarowań. Największym jest dla mnie brak gniazda ExpressCard. Mrowiący pulpit szczególnym zaskoczeniem nie był, podobnie jak nie najdoskonalsze rozmieszczenie portów i nieco za głośny układ chłodzenia, które to cechy są typowymi przypadłościami ProBooków z serii 4xxx. Do dotychczasowych minusów doszły jeszcze dwa. Pierwszym jest brak możliwości pełnego ręcznego i globalnego przełączenia pomiędzy układami graficznymi, a drugim są słyszalne czasem delikatne piski.
Wróćmy jednak do plusów, które cały czas mają znaczącą przewagę. W omawianym HP 4540s poprawiono dostęp do CPU. Wymiana procesora stała się dziecinnie prosta. Jeden ze starszych portów USB 2.0 zastąpiono nowszym USB 3.0 (teraz dwa na cztery USB są takie).
Na pochwałę zasługują również dość wygodne urządzenia sterujące, choć w przypadku zastosowań multimedialnych należy pamiętać o niedziałających niektórych kombinacjach trzech klawiszy.
Wartą odnotowania zmianą na lepsze jest zastosowana matryca, która zyskuje uznanie już nie tylko dzięki matowej powierzchni, ale także dzięki wysokiej luminancji i dobrym przynajmniej w poziomie kątom widzenia. Nie można też nie pochwalić dość wydajnej jak na ten segment karty graficznej pozwalającej na całkiem przyzwoitą multimedialną rozrywkę po godzinach pracy. Tu niestety muszę zganić głośniki, które do tego celu za bardzo się nie nadają.
Docenić należy jeszcze niezłe przebiegi na akumulatorze oraz zachowanie bardzo dobrego stosunku jakości i wydajności do ceny.
