Test Lenovo ThinkPad X240
02/12/2013
Nowy ThinkPad z serii X z 12,5-calowym ekranem znacznie różni się od poprzednika. X240 jest dużo cieńszy i lżejszy od X230, nie posiada niektórych złączy, otrzymał niskonapięciowy procesor i ma dwa akumulatory. Nie zrezygnowano ze stosowania w nim matrycy IPS. Nie wrócono do klasycznej klawiatury, pozostawiono manipulator trackpoint, ale z sąsiedztwa gładzika zniknęły wszystkie przyciski.
Obudowa
Największa zmiana względem poprzednika dotyczy gabarytów laptopa. Obudowa X240 jest o 6 mm cieńsza, niż obudowa X230. Wskutek tego sylwetka bohatera niniejszej recenzji jest optycznie dużo lżejsza. Zamiast kształtu klina nowy model otrzymał spłaszczony, równy kształt. Pozostawiono jednak wygląd typowego ThinkPada, więc X240 jest podobny do starszych przedstawicieli tej rodziny laptopów. Delikatnie zaznaczono nawet kształt pokrywy ekranu typu clamshell. X240 waży 1,45 kg, czyli jest o 100 g lżejszy od modelu X230, ale jego dwa akumulatory mają pojemność o 15 Wh mniejszą od jednego akumulatora X230 (48 vs 63 Wh).
Solidność obudowy jest dobra i stoi na podobnym poziomie, co w ThinkPadzie X230. Miejsca oparcia dłoni i podstawa klawiatury prawie się nie uginają. Pokrywa ekranu daje się wykrzywiać w niewielkim stopniu. W X240 stwierdzono jednak te same wady, co w starszym modelu. Lekki nacisk na pulpit roboczy powoduje zbiegnięcie się otworu czytnika Smart Card. Miejsca między zawiasami ekranu i nad akumulatorem trochę się wykrzywiają. Podczas normalnego użytkowania te wady nie grają większej roli, ale od laptopa z wyższej półki można by oczekiwać więcej.
X240 nie posiada dostępnej od zewnątrz kieszeni dysku SATA 2,5" z modelu X230, toteż by dostać się do dysku (i do innych podzespołów), trzeba zdjąć spodnią pokrywę serwisową. W tym celu należy odkręcić 8 śrubek. Procedura demontażu pokrywy serwisowej jest opisana w instrukcji użytkownika. W środku znajdują się m.in. różne złącza (mini PCI-e, M.2), dysk i jedyne gniazdo pamięci RAM (testowany posiadał 8 GB pamięci operacyjnej, tj. maksymalną wielkość tejże).
Wyposażenie w złącza zewnętrzne zostało zubożone w porównaniu do poprzednika. W X240 zrezygnowano z gniazda ExpressCard i USB 2.0 z funkcją ładowania. Omawiany model posiada więc dwa porty USB 3.0 (z prawej strony z funkcją ładowania), VGA, mini DisplayPort, LAN, gniazdo audio oraz czytnik kart pamięci. Jeżeli zestaw złączy okaże się zbyt ubogi, można podłączyć stację dokującą poprzez specjalny port na spodzie laptopa. Jest on mniejszy, niż w ThinkPadzie X230, toteż stacje dokujące do starszego modelu nie są kompatybilne z nowym.
Rozmieszczenie złączy na prawej ściance bocznej jest dość ergonomiczne. Podłączane kable nie będą przeszkadzać w używaniu myszki komputerowej. Na lewej ściance bocznej porty są natomiast przesunięte w stronę przodu obudowy (z tyłu bowiem znajduje się wylot powietrza z układu chłodzenia) i na dodatek rozmieszczono je bardzo blisko siebie. Podłączenie pendrive'a do USB może spowodować niemożność skorzystania z czytnika Smart Card. Również wpięcie wtyczki do złącza mini DisplayPort może kolidować z używaniem USB.
Osprzęt
W ThinkPadzie X230 zmieniono klawiaturę klasyczną na wyspową i taką też posiada model X240. Cechuje się ona korzystnymi właściwościami użytkowymi. Podstawa klawiatury jest sztywna, klawisze mają średni skok, odpowiedni odskok i działają relatywnie cicho. Klawiatura nadaje się do pisania dłuższych testów i użytkownik szybko się do niej przyzwyczaja. Osoby nieznające laptopów ThinkPad zwrócą uwagę na nietypowy układ klawiszy (Fn, Ctrl i PrtSc nie znajdują się tam, gdzie zwykle). Zrezygnowano z oddzielnych przycisków do regulacji głośności dźwięku z modelu ThinkPad X230 i funkcje te przydzielono klawiszom w obrębie klawiatury. Nie ma lampki ThinkLight; klawiatura jest podświetlana od spodu.
Podobnie jak modele X220 i X230, ThinkPad X240 ma przyciski zintegrowane z płytką dotykową, ale w tym laptopie zrezygnowano ostatecznie z oddzielnych przycisków. W dolnej części płytki są ulokowane przyciski gładzika, a u góry znajdują się przyciski manipulatora trackpoint. Tak jak w ThinkPadach z serii S oraz w modelu T440s, trudno przekonać się do tego rozwiązania. Nie zawsze reaguje właściwie i generalnie działa nieoptymalnie. Nawet po dłuższym czasie oswajania się z tym przyrządem ma się świadomość, że gładziki z oddzielnymi przyciskami są lepsze. Trzeba natomiast przyznać, że właściwości ślizgowe są bardzo dobre, a płytka dotykowa jest dość duża (87 x 73 mm). Rozpoznaje ona dotyk w maksymalnie czterech punktach jednocześnie. Oprogramowanie Synaptics oferuje dużo opcji ustawień.
Obraz
Według specyfikacji ThinkPad X240 jest oferowany tylko z matrycami HD Ready (1366 x 768 pikseli). W tańszych konfiguracjach stosowana jest matryca typu TN. Szersze kąty widzenia, lepszy kontrast i ładniejsze kolory ma zapewniać matryca typu IPS, która znalazła się w testowanym egzemplarzu. Trzecią opcją jest ekran dotykowy (również typu IPS).
|
rozświetlenie: 91 %
na akumulatorze: 358 cd/m²
kontrast: 712:1 (czerń: 0.507 cd/m²)
ΔE Color 3.78 | 0.5-29.43 Ø4.91
ΔE Greyscale 3.34 | 0.5-98 Ø5.2
41% AdobeRGB 1998 (Argyll 1.6.3 3D)
44.56% AdobeRGB 1998 (Argyll 2.2.0 3D)
64.2% sRGB (Argyll 2.2.0 3D)
43.05% Display P3 (Argyll 2.2.0 3D)
Gamma: 2.58
Pomiary maksymalnej luminancji w dziewięciu obszarach ekranu wykazały wartości od 327 do 361 cd/m². Wartość średnia to 339 cd/m², a ideał równomierności uzyskano w 91%. Przy ustawieniu podświetlenia na minimum luminancja wyniosła 4 cd/m². Do poziomu 128 cd/m² na 12. stopniu intensywności podświetlenia można regulować jasność w niewielkich odstępach. Przy 13. stopniu zmierzono już 178 cd/m² (ten stopień wykorzystano w teście długości działania laptopa na zasilaniu akumulatorowym podczas korzystania z bezprzewodowego internetu). Skoki luminancji między poziomem 13. a 14. oraz między poziomem 14. a 15. (maksymalny) są jeszcze większe. Przydałoby się, by na poziomie około 150 cd/m² kolejne kroki były mniejsze.
W zapewnieniu komfortowych warunków do pracy na dworze pomagają matowa powierzchnia ekranu oraz wysoki kontrast. Z pewnymi utrudnieniami trzeba się liczyć tylko w sytuacji, kiedy słońce świeci prosto w ekran.
Tak jak matryca IPS w modelu X230, matryca IPS X240 ma niestety dość ubogą paletę barw. Pokrycie przestrzeni sRGB jest zapewnione w 65% a Adobe RGB - w około 41%. W stanie fabrycznym skala szarości, wierność kolorów i nasycenie kolorów znacznie odbiegają od ideału. Szczególnie źle wyglądają czerwień, niebieski, magenta, balans RGB oraz krzywa gammy. Przeprowadzenie kalibracji poprawiło tylko niektóre parametry obrazu. Kolory niebieski i magenta nadal znacząco różniły się od prawidłowych (DeltaE 2000 powyżej 10), toteż można stwierdzić, że odwzorowanie kolorów nie jest mocną stroną tego wyświetlacza.
Kąty widzenia wyglądają dobrze, podobnie jak w starszym modelu. Wyświetlane treści można bez problemu rozpoznać z każdej strony i pod dowolnym kątem. Tylko pod skosem z góry widać wyraźne zmiany jasności i kolorów. W praktyce nie ma to jednak większego znaczenia.
Osiągi
W ThinkPadzie X240 wraz ze zmianą obudowy na cieńszą nastąpiło przejście ze standardowych procesorów na niskonapięciowe jednostki Intela (o TDP w wysokości 15 W). Zmieniono także wyposażenie w pamięć RAM - tylko jedno gniazdo oznacza mniejszą możliwą do zainstalowania wielkość pamięci, a także mniejszą szybkość działania tejże (brak trybu dwukanałowego) oraz mniejszą wydajność układu grafiki. Z drugiej strony tylko w najtańszych konfiguracjach Lenovo stosuje dysk twardy; w droższych modelach jest montowany dysk SSD [dotyczy rynku niemieckiego - przyp. tłum.]. Poza tym w X240 można dołożyć SSD w postaci modułu M.2.
W czasie powstawania niniejszej recenzji ThinkPad X240 był oferowany z trzema różnymi procesorami, tj. Core i3-4010U, i5-4200U oraz i7-4600U. Testowany egzemplarz był wyposażony w ten trzeci, czyli najwydajniejszy z nich. Core i7-4600U to procesor dwurdzeniowy, posiadający 4 MB pamięci podręcznej L3 Cache. Jego nominalna częstotliwość taktowania to 2,2 GHz, a maksymalna wynosi 3,3 GHz.
Wyniki testów wydajnościowych CPU okazały się trochę lepsze od rezultatów laptopów z procesorem i7-4500U, który ma o 300 MHz niższe taktowanie bazowe. W testach Cinebench R10 32 omawiany model uzyskał 4665 pkt. (jednowątkowy) i 8259 pkt. (wielowątkowy). Maksymalnej częstotliwości taktowania, 3,3 GHz, nie udało się uzyskać w żadnym z testów wydajnościowych, i to mimo wykorzystania przygotowanego przez Lenovo trybu TurboBoost+ (który zapewnia maksymalną wydajność układu chłodzenia). Tylko podczas pracy bez obciążenia taktowanie procesora osiągało maksymalną wartość. Nawet w jednowątkowym teście Super PI (obliczenie próbki 32M zabrało 624 s) obserwowano maksymalnie 3 GHz. W wielowątkowym teście wPrime (obliczenia w teście 1024M trwały 614 s) częstotliwość taktowania CPU szybko spadła z początkowych 3 GHz do 2,5 GHz.
W testach praktycznych procesor Lenovo X240 też zmagał się z pewnymi trudnościami. W teście konwersji filmów w aplikacji MediaEspresso omawiany laptop poradził sobie przy wykorzystaniu CPU (praca wielowątkowa) gorzej od modelu Dell Latitude E7240 z teoretycznie słabszym procesorem Core i5-4200U. W teście konwersji audio w iTunes (praca jednowątkowa) znów było lepiej i - osiągnąwszy prędkość 48,7x - X240 okazał się wyraźnie szybszy od wszystkich konkurentów z procesorami niskonapięciowymi.
Przy ciągłym, pełnym obciążeniu procesora i układu grafiki taktowanie CPU zostaje na stałe obniżone do 1 GHz, natomiast taktowanie GPU wynosi 700-750 MHz. Jednocześnie pobór mocy dla całego komputera spada szybko z początkowych 35 W do 25 W.
Na zasilaniu akumulatorowym nie dochodzi do dodatkowego zmniejszenia wydajności CPU. Wyniki testów syntetycznych były prawie takie same, jak na zasilaniu z sieci.
Zintegrowany z procesorem układ grafiki HD Graphics 4400 to rozwiązanie wykorzystujące współdzieloną pamięć systemową. Z powodu tego, że pamięć operacyjna pracuje w ThinkPadzie X240 w trybie jednokanałowym, wydajność grafiki jest o około 20% gorsza, niż mogłaby być, gdyby wykorzystywany byłby tryb dwukanałowy. Wydajność HD Graphics 4400 z ThinkPada X240 okazała się jednak i tak lepsza od HD Graphics 4000 z procesorów starszej generacji (Ivy Bridge). W teście 3DMark Vantage omawiany laptop uzyskał 3286 pkt., a wynik ThinkPada X230 z HD Graphics 4000 to 3198 pkt. W teście 3DMark 11 było to odpowiednio 799 i 627 pkt.
Zaletą zintegrowanej grafiki Intela jest technologia Quick Sync Video. Konwersja filmów przeprowadzana z jej wykorzystaniem była nawet 10-krotnie szybsza, niż konwersja przy użyciu rdzeni CPU.
Przy maksymalnym obciążeniu GPU taktowanie HD Graphics 4400 wynosiło 850 MHz. Wartość maksymalna, 1000 MHz, była wykazywana przez narzędzia diagnostyczne tylko przy krótkotrwałym obciążeniu. Na zasilaniu akumulatorowym wydajność GPU jest taka sama, jak na zasilaniu z sieci.
3DMark 06 Standard Score | 4563 pkt. | |
3DMark Vantage P Result | 3286 pkt. | |
3DMark 11 Performance | 799 pkt. | |
3DMark Ice Storm Standard Score | 34736 pkt. | |
3DMark Cloud Gate Standard Score | 4073 pkt. | |
3DMark Fire Strike Score | 517 pkt. | |
Pomoc |
PCMark Vantage Result | 13472 pkt. | |
PCMark 7 Score | 4388 pkt. | |
Pomoc |
W testach ogólnej wydajności dysponujący szybką pamięcią dyskową ThinkPad X240 uzyskał dobre wyniki. W PCMarku Vantage zdobył 13472 pkt., a w teście PCMark 7 - 4388 pkt.
Wspomniana pamięć dyskowa to SSD Samsung 840 o pojemności 256 GB. Zapewnia on szybki odczyt zapisanych na nim danych oraz szybkie uruchamianie zainstalowanych na nim programów.
LuxMark v2.0 64Bit | |
Room GPUs-only (sortuj wg wyników) | |
Lenovo ThinkPad X240 | |
HP ZBook 17 E9X11AA-ABA | |
Apple MacBook Pro Retina 13 inch 2013-10 | |
Dell Precision M4800 | |
Dell Latitude E7240 | |
Sala GPUs-only (sortuj wg wyników) | |
Lenovo ThinkPad X240 | |
HP ZBook 17 E9X11AA-ABA | |
Apple MacBook Pro Retina 13 inch 2013-10 | |
Dell Precision M4800 | |
Dell Latitude E7240 |
low | med. | high | ultra | |
---|---|---|---|---|
Dirt Showdown (2012) | 49 | 30 | 17 | 5 |
Torchlight 2 (2012) | 75 | 52 | 17 | |
Tomb Raider (2013) | 38 | 19.5 | 11 | 5 |
Wpływ na otoczenie
Hałas
ThinkPad X240 potrafi być bezgłośny, a w trybie Turbo Boost+ (powodującym zwiększenie prędkości obrotowej wentylatora do maksimum, który można wybrać w programie Lenovo Energy Management) zmierzono maksymalnie 41,6 dB. Po zrezygnowaniu z tej opcji maksymalne natężenie hałasu osiągnęło tylko 33,7 dB. Kiedy wentylator włączał się przy minimalnym obciążeniu, rejestrowano 28,2 dB. Był on wtedy właściwie niesłyszalny.
Generalnie kultura pracy układu chłodzenia X240 jest bardzo dobra. Odgłos pracy wentylatora jest przyjemny. Nie występują dźwięki o wysokiej tonacji ani skokowe zmiany prędkości obrotowej wentylatora.
Hałas
luz |
| 27 / 27 / 27 dB |
obciążenie |
| 33.7 / 41.6 dB |
| ||
30 dB cichy 40 dB(A) słyszalny 50 dB(A) irytujący |
||
min: , med: , max: PCE-322A (odległość 15 cm) |
Ciepło
Temperatury obudowy są generalnie bardzo niskie. Tylko w teście pełnego obciążenia na niewielkim wycinku obudowy sąsiadującym z procesorem temperatura przekroczyła 50°C, co może być alarmujące. Doszło jednak do tego w sytuacji, kiedy wyłączony był tryb Turbo Boost+ (wzmagający intensywność pracy układu chłodzenia). Po włączeniu tego trybu maksymalna temperatura obudowy była w tym samym teście o około 8°C niższa.
(+) The maximum temperature on the upper side is 39.6 °C / 103 F, compared to the average of 35.9 °C / 97 F, ranging from 21.4 to 59 °C for the class Subnotebook.
(-) The bottom heats up to a maximum of 50.5 °C / 123 F, compared to the average of 39.4 °C / 103 F
(+) In idle usage, the average temperature for the upper side is 27.6 °C / 82 F, compared to the device average of 30.8 °C / 87 F.
(+) The palmrests and touchpad are cooler than skin temperature with a maximum of 29.2 °C / 84.6 F and are therefore cool to the touch.
(±) The average temperature of the palmrest area of similar devices was 28.3 °C / 82.9 F (-0.9 °C / -1.7 F).
Głośniki
Jakość dźwięku z wbudowanego systemu audio jest słabiutka. Praktycznie nie słychać tonów średnich i niskich. Głośność maksymalna jest skromna, a przy wysokich nastawach głośniki nie grają czysto.
Wydajność akumulatora
Podobnie jak w ThinkPadzie T440s, w modelu ThinkPad X240 zastosowano system Power Bridge. Pod tą nazwą kryje się rozwiązanie składające się z wbudowanego wewnątrz obudowy (aczkolwiek da się go wymienić) akumulatora o pojemności 24 Wh oraz zewnętrznego, odczepianego akumulatora o identycznej pojemności. Ten drugi można zastąpić dostępnymi jako opcja akumulatorami o większej pojemności (48 i 72 Wh).
Czasy pracy na akumulatorze są bardzo dobre. Są one dłuższe, niż w ThinkPadzie X230 z akumulatorem o większej pojemności (63 Wh). W teście symulującym czytanie dokumentu tekstowego (Battery Eater Reader's Test) X240 działał 13:41 h, a starszy model - 10:04 h. W teście symulującym korzystanie z internetu przez Wi-Fi X240 uzyskał prawie 8 h, a X230 - prawie 5,5 h. Bohater niniejszej recenzji był w stanie odtwarzać z dysku film Full HD przez ponad 6 h.
wyłączony / stan wstrzymania | 0 / 0.1 W |
luz | 3.9 / 6.2 / 7.3 W |
obciążenie |
28.5 / 35.4 W |
Legenda:
min: ,
med: ,
max: Voltcraft VC 940 |
Podsumowanie
Lenovo ThinkPad X240 to w sumie udany ultrabook z cechami typowego laptopa biznesowego. Jego mocne strony to zatem rozwiązania z dziedziny bezpieczeństwa, jakość obudowy, możliwości rozbudowy wyposażenia oraz klawiatura.
Matryca typu IPS zapewnia szerokie kąty widzenia, wysoki kontrast i umożliwia komfortowe używanie laptopa pod gołym niebem.
Cienka obudowa, niewielka waga oraz cicha praca są okupione ograniczeniem wydajności CPU oraz miejscowo gorącą obudową. Można zrezygnować z cichej pracy laptopa pod obciążeniem, a wtedy jego obudowa jest chłodniejsza. Mimo mniejszej pojemności akumulatorów X240 działa na akumulatorze dłużej od poprzednika. Można liczyć nawet na 6-8 h normalnej pracy.
Wady ThinkPada X240 to rozmieszczenie portów peryferyjnych oraz gładzik ze zintegrowanymi przyciskami.